🌸 حتما بخوانید و به ایرانی بودن و به تلاشهای خودتان افتخار کنید!
(برگرفته از فصل "انقلاب مشروطه" از کتاب "ایران بین دو انقلاب".)
🌸 سومین تظاهرات بزرگِ قبل از پیروزیِ انقلاب مشروطه وقتی بوقوع پیوست که مظفرالدین شاه به وعده های خود عمل نکرد. بازار و میدانها به اشغال خونین قزاقهای شاه درآمد و مردم هیچ راه گریزی نداشتند.
برطبق رسوم آنزمان، دو تن از تجار که یکی عضو "انجمن مخفی" بود از سفارت بریتانیا اجازه گرفتند، و مردم شروع به بسط نشستن در حیاط بزرگ آن سفارت کردند، تا در دوران اعتصاب بتوانند از تیراندازی و آزار سربازان در امان باشند.
🔷 در عرض چند روز 14000 نفر برای اعتصابات عمومی در باغ سفارت تجمع کردند، سازماندهی این جمعیت را کمیته ای از بزرگان اصناف برعهده داشت.
🔷 500 چادر برای اعتصابیون زده شد. اصناف مختلف، حتی پینه دوز و گردوفروش و کاسه بندزن در آنجا خیمه زدند. کمیته به منظور حفظ اموال و اثاثیه، مقررات و ضوابطی تعیین کرد، ... و برای اعتصاب طولانی و کمک به کارگران فقیر به جمع آوری پول از تجار ثروتمند پرداخت.
این کمیته تظاهرات زنان را در بیرون از قصر سلطنتی و سفارت نیز سازمان می داد.
دانش آموزان و دانشجویان اعتصابی دارالفنون و مدارس کشاورزی و علوم سیاسی هم اجازه ورود داشتند. آنها با سخنرانی دربارۀ نظامهای مشروطه اروپایی و مزیتهای جمهوری و نظراتی که پیش از آن بیان آن بسیار خطرناک بود سفارت را به یک مدرسۀ باز علوم سیاسی تبدیل کرده بودند.
🌸 گزارش شد که اگرچه گلهای باغچه سفارت لگدمال شده بود، تقریبا هیچ خسارتی وارد نشد.
🌸 .سرانجام کمیته، بنا به توصیۀ اعضایی که تحصیلات جدید داشتند...خواستار تاسیس مجلس شورای ملی شد.
دربار نخست نپذیرفت، ولی هنگامی که...
با اعتصابات عمومی در تهران و سیل تلگرافها از ایالات در پشتیبانی از معترضان،
با سرسختی و پافشاری برای تشکیل مجلس ملی،
با رسیدن تلگرامهایی از باکو و تفلیس و قبایل برای فرستادن نیروهای مسلح به تهران،
با شکاف میان محافظه کاران و میانه روها در درون دولت،
و با "خبر مصیبت بار" احتمال سرپیچی و فرار قزافها ...روبرو شد،
دربار مجبور به تسلیم شدن بود.
🔷 مظفرالدین شاه، سه هفته پس از تحصن معترضان در سفارت انگلیس، مشیرالدوله، یکی از دولتمردان برجستۀ آزادیخواه را به نخست وزیری برگزید و اعلامیۀ تشکیل مجلس شورای ملی را امضا کرد.
بدین ترتیب، انقلاب با پیروزی پایان یافته بود ... ولی مبارزه برای تشکیل یک دولت مدافع منافع مردم تازه آغاز شده بود!